Zakład opiekuńczo – leczniczy – kompleksowa opieka długoterminowa
Ośrodek opiekuńczy, typu ZOL (Zakład Opiekuńczo – Leczniczy), jest wyspecjalizowaną placówką leczniczą i rehabilitacyjną dla osób w podeszłym wieku, na wózkach inwalidzkich, leżących oraz cierpiących na przewlekłe i uciążliwe choroby, które wymagają całodobowej i stałej opieki lekarskiej oraz pielęgniarskiej.
Głównym zadaniem zakładu opiekuńczo – leczniczego, jest podjęcie działań oraz określenie zadań dla pacjenta, które mają na celu usprawnienie jego funkcjonowania, naukę samoopieki oraz w miarę możliwości, umożliwią mu powrót do domu. W placówkach ZOL świadczenia udzielane są przez sztab medyczny oraz terapeutów, w tym lekarza internistę, pielęgniarki, psychologa, terapeutów zajęciowych, fizjoterapeutę oraz dietetyka.
Zakłady opiekuńczo – lecznicze są w pełni wyposażonymi ośrodkami zdrowotnymi, przystosowanymi do podjęcia współpracy z chorymi i osobami w podeszłym wieku, ale nie tylko. Ośrodki ZOL to kompleksowe placówki rehabilitacyjne, które pełnią rolę całodobowego centrum leczniczego, wspomagającego rozwój osób chorych oraz ich powrót do samodzielności, w wymiarze pozwalającym na wykonywanie czynności życia codziennego możliwie najbardziej samodzielnie.
ZOL – specjalistyczny ośrodek o pełnym wymiarze opieki
Zgodę na przyjęcie pacjenta do zakładu opiekuńczo – leczniczego powinien wyrazić pacjent lub jego prawny opiekun, jeśli taki został wyznaczony. W przypadku, gdy stan zdrowia osoby zainteresowanej, ubiegającej się o przyjęcie do placówki rehabilitacyjnej, nie pozwala na świadome podjęcie decyzji, a chory nie posiada wyznaczonego opiekuna prawnego, zgodę na podjęcie pobytu w zakładzie opiekuńczo – leczniczym, w celu wykonania czynności medycznych, wyznaczy sąd opiekuńczy.
Natomiast decyzję o przyjęciu pacjenta do placówki ZOL, podejmuje wyłącznie dyrektor zakładu na podstawie dokumentacji medycznej oraz w porozumieniu z lekarzem. Do zakładu opiekuńczo – leczniczego może zostać przyjęta osoba, która wymaga całodobowego świadczenia pomocy pielęgnacyjnej, jest przewlekle chora. Należy pamiętać, że przyjęcie do zakładu oraz zasady związane z opieką chorego, są uzależnione od placówki, do której pacjent składa dokumentację medyczną.
Przeciwwskazaniem do umieszczenia pacjenta w zakładzie opiekuńczo – leczniczym, jest zazwyczaj aktywna choroba nowotworowa, ostra faza chorób psychicznych, choroby alkoholowej lub aktywna choroba zakaźna. W przypadku powyższych schorzeń wymagane jest umieszczenie chorego w odpowiedniej placówce leczniczej lub hospicyjnej.
Pobyt w placówce ZOL jest płatny. Pokrywany jest przez pacjenta w ramach całodobowej opieki. Opłata za umieszczenie w placówce, przeznaczona jest na pokrycie kosztów wyżywienia i zakwaterowania oraz opieki pielęgnacyjnej, medycznej i rehabilitacyjnej. W przypadku, gdy placówka rehabilitacyjna posiada podpisany kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia (NFZ), pobyt pacjenta może być dofinansowany nawet w wysokości do 70% kosztów pobytu.
W przypadku osób ubiegających się o pobyt w ramach NFZ czas oczekiwania na rozpatrzenie oraz przyznanie miejsca w placówce może trwać od 1 roku do nawet 3 lat.
Określanie stanu pacjenta w ZOL’ach.
Pomocą w ocenie stanu zdrowia i samodzielności osób starszych jest skala Barthel. Osoby, które otrzymały 40 punktów i mniej powinny mieć zapewnioną całodobową opiekę. Na skalę Barthel składa się dziesięć czynności dnia codziennego. Określają dokładnie, które z nich oraz w jakim stopniu pacjent może wykonać samodzielnie, z czyjąś pomocą lub czy w ogóle jest w stanie wykonać jakąkolwiek czynność.
Za każdą z nich chory otrzymuje odpowiednią ilość punktów. Im więcej ich zostanie przyznane, tym większa samodzielność badanej osoby. Dzięki skali Barthel możliwe jest indywidualne wybranie świadczeń leczniczych i rehabilitacyjny wobec każdego pacjenta.
Parametry oceny w Skali Barthel
Skala Barthel uwzględnia 10 istotnych dla samodzielnego funkcjonowania w otoczeniu domowym codziennych czynności:
- Samodzielne odżywianie (0, 5 lub 10 punktów)
- Siadanie i przemieszczanie się pomiędzy łóżkiem i krzesłem (0, 5, 10 lub 15 punktów)
- Możliwość utrzymania higieny osobistej (0 lub 5 punktów)
- Sprawność w korzystaniu z toalety (0, 5 lub 10 punktów)
- Kąpiel (0 lub 5 punktów)
- Pokonywanie dystansów po płaskiej powierzchni (0, 5, 10 lub 15 punktów)
- Korzystanie ze schodów (0, 5 lub 10 punktów)
- Ubieranie się (0, 5 lub 10 punktów)
- Trzymanie stolca (0, 5 lub 10 punktów)
- Trzymanie moczu (0, 5 lub 10 punktów)
Jeżeli pacjent siada, normalnie lub z niewielką pomocą spożywa posiłki, nie ma problemów z kontrolowaniem wypróżnień, korzystaniem z WC i pokonywaniem trasy pomiędzy toaletą a łóżkiem, potrafi samodzielnie się wykąpać i umyć – jest to sygnał, że całodobowa opieka nie będzie dłużej konieczna.
Dom starców czy ZOL?
Ze względu na specyfikę wymienionych jednostek decyzja jest bardzo prosta. Dla osób obciążonych chorobami i mających kłopoty w samodzielnym funkcjonowaniu najlepszą opcją jest zakład opiekuńczo – leczniczy, który zapewni specjalistyczną opiekę. Na wybór domu starców powinny się zdecydować osoby samodzielne, oczekujące towarzystwa rówieśników i ewentualnej pomocy w sytuacjach kryzysowych.
Zapraszamy do ośrodka zapewniającego standardy Zakładu Opiekuńczo Leczniczego w Polanicy Zdrój